Program Profilaktyczny
PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KUPISKACH
SCHEMAT PRACY PROFILAKTYCZNEJ SZKOŁY
DYREKTOR
WYCHOWAWCY KLAS
OPIEKUN ŚWIETLICY
PIELĘGNIARKA SZKOLNA
INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE
KURATORIUM OŚWIATY
WYDZIAŁ OŚWIATY I WYCHOWANIA
PORADNIA PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNA
POLICJA
STRAŻ POŻARNA
OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
ZADANIA ORGANÓW SZKOŁY
W ZAKRESIE PROFILAKTYKI
DYREKTOR SZKOŁY
Zadania dyrektora ujęte są w Statucie szkoły. Najważniejszym z nich jest sprawowanie opieki nad uczniami oraz tworzenie im odpowiednich warunków do harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez sprawne funkcjonowanie szkoły w zakresie organizacji nauczania, wychowania
i opieki . Dyrektor konsultuje się z Radą Pedagogiczną, w celu wprowadzenia programu profilaktycznego. Jego rola polega na koordynowaniu jego działań i nadzoru jego realizacji.
RADA PEDAGOGICZNA
Jest drugim po dyrektorze organem mającym bezpośredni wpływ na kształt szkolnego programu profilaktycznego. Tworzy zespół, który opracowuje program, podejmuje uchwałę o wprowadzeniu programu do realizacji.
RADA RODZICÓW
Wspiera Radę Pedagogiczną i Samorząd Szkolny w organizowaniu działalności szkolnej w zakresie działań kulturalnych, turystycznych.
SAMORZĄD SZKOLNY
Kolejny ważny organ w życiu szkoły. W jego kompetencji leży przedstawianie Radzie Pedagogicznej i Radzie Rodziców oraz Dyrektorowi wniosków i opinii we wszystkich sprawach szkoły. Ma on prawo do organizowania działalności kulturalnej, sportowej, rozrywkowej, edukacyjnej, co umożliwia mu czynny udział w realizacji programu profilaktycznego.
WYCHOWAWCA
Ma bezpośredni, codzienny kontakt z uczniami i ich problemami.
Na lekcjach wychowawczych podejmuje dyskusje o zdrowiu i jego zagrożeniach, w celu uświadomienia dzieciom problemów, z jakimi mogą zetknąć się w życiu, zwiększenia ich krytycyzmu. Przekazywane informacje winny być rzetelne i sprawdzone, dostosowane do możliwości percepcyjnych uczniów i posiadanej przez nich wiedzy. Wychowawca prowadzi również z rodzicami podczas zebrań rozmowy, w czasie których porusza problemy nurtujące zespół klasowy, dotyczące funkcjonowania dziecka w klasie, wzajemnych relacji między uczniami, zainteresowania nauką szkolną dziecka, temat silnej więzi uczuciowej między rodzicami a dzieckiem, przekazywanie norm, wartości, wzorców itp. Wychowawca realizuje Program Wychowawczy Szkoły nie tylko podczas lekcji wychowawczych, ale także w ciągu codziennej pracy dydaktycznej związanej z przedmiotem, którego uczy. Im więcej czynników chroniących przed uzależnieniami przekażą uczniom wychowawcy, tym mniejsze będzie wśród nich ryzyko wystąpienia zachowań patologicznych. Organizowanie konkursów, angażowanie uczniów w imprezy szkolne, organizowanie różnego rodzaju rozrywek sportowych, wycieczek, wyjść do kina, teatru, muzeum aktywizuje poznawczo dzieci i pozwala tę aktywność efektywnie wykorzystać.
UCZEŃ
Uczniowie są aktywni. Ciekawość świata, potrzeba poznania wszystkiego co ich otacza to ogromny potencjał rozwojowy, który nauczyciele muszą wykorzystać. Uczniowie powinni wiedzieć, jakie wartość ma dla nich zdrowie, jak przewidywać zagrożenia, jak ich unikać i wreszcie jak sobie z nimi radzić, jeśli wystąpią.
Jeżeli ich aktywność nie znajdzie właściwego pola do działania, mogą spożytkować ją w działalności destrukcyjnej. Należy więc wyposażyć ich w umiejętność współżycia z innym człowiekiem, uwrażliwiać na drugiego człowieka, aby umieli patrzeć i widzieć co się z nimi dzieje, co dzieje się z ich rówieśnikami, czy nie potrzebują pomocy i do kogo mogą się o nią zwrócić.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn.26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dziennik Ustaw nr 51.poz.458)
Program powstał w oparciu o :
Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej w Kupiskach
Program Pracy Szkoły Podstawowej w Kupiskach na r.szk.2002/2003
Protokoły Rad Pedagogicznych
Plany działań wychowawców klas
Diagnozę zagrożeń i potrzeb środowiska szkoły
Doświadczenia i propozycje Rady Pedagogicznej
Literaturę przedmiotu
I. SYTUACJA WYCHOWAWCZA SZKOŁY I ŚRODOWISKA LOKALNEGO-DIAGNOZA ZAGROŻEŃ
W szkole uczy się 166 uczniów. Pracuje 17 nauczycieli i 3 pracowników obsługi.
Do szkoły uczęszcza spory odsetek uczniów z rodzin problemowych. Są to uczniowie z rodzin rozbitych i niepełnych , z rodzin o trudnych warunkach materialnych oraz uczniowie z rodzin zagrożonych demoralizacją . Trudności wychowawcze sprawia 9,5% uczniów, a ok. 20 % ma trudności w nauce z powodu zaniedbań. Nauczaniem indywidualnym jest objętych 5 uczniów, a program szkoły specjalnej realizuje 3 uczniów. Wielu uczniów objętych jest badaniami w poradni psychologiczno – pedagogicz- nej.
Za podstawę diagnozy posłużyły:
» wyniki zewnętrznego i wewnętrznego mierzenia jakości pracy szkoły z roku szk. 2001/2002
» wnioski ze spotkania przeprowadzonego w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli
» ankieta dla uczniów "Czy czujesz się bezpiecznie w szkole"
» informacje nauczycieli o środowisku lokalnym
» wnioski wychowawców ze spotkań z rodzicami
» analiza opinii wydanych przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną nr 1 w Łomży
Treść działań profilaktycznych dostosowano do problemów wychowawczych i zdrowotnych występujących w szkole. Są to głównie:
1. Używanie wulgarnego słownictwa
2. Brak kultury osobistej
3. Zachowania agresywne - agresja słowna i fizyczna: wyzwiska, bójki, wymuszanie, przepychanki itp.
4. Brak dyscypliny
5. Niszczenie mienia szkolnego
6. Brak zainteresowania nauką
7. Przypadki palenia papierosów przez uczniów
8. Niewłaściwe odżywianie
9. Wady postawy
10. Nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa
II.CELE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ.
Cel główny:
OCHRONA WYCHOWANKÓW PRZED ZAGROŻENIAMI
Celem programu jest taki wpływ na dziecko, aby poznało samego siebie, dobrze radziło sobie z rozwiązywaniem problemów, umiało współżyć z innymi i potrafiło znajdować oparcie w trudnych sytuacjach.
1.Cel ogólny
Dostarczenie informacji na temat zdrowego stylu życia oraz skutków zachowań ryzykownych, tak, aby uczeń mógł podjąć trafny wybór i zmieniać niewłaściwe postawy i zachowania.
Cele szczegółowe:
» uświadomienie, czym jest agresja i jak ją rozpoznawać
» ukazanie zagrożeń, jakie niesie agresja
» poszerzanie wiedzy na temat uzależnień
» pokazanie zagrożeń i konsekwencji zażywania narkotyków, alkoholu, palenia papierosów na zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu
» dostarczenie informacji na temat psychofizycznych zmian okresu dojrzewania
» dbanie o higienę osobistą i higienę otoczenia
» kształtowanie nawyków właściwego odżywiania się
» kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych podczas pracy, zabawy i odpoczynku w szkole, na zajęciach dodatkowych, podczas dojazdów, wycieczek
» kształtowanie umiejętności bezpiecznego poruszania się po drogach publicznych ze szczególnym uwzględnieniem trasy, którą dziecko przebywa do szkoły
» kształtowanie umiejętności rozpoznawania sprzętu i przedmiotów bezpiecznych i niebezpiecznych oraz umiejętności właściwego posługiwania się nimi
» kształtowanie umiejętności rozróżniania produktów jadalnych i niejadalnych
» przekazanie podstawowych informacji na temat zasad obchodzenia się z lekarstwami
» zapoznanie z zasadami kontaktowania się z osobami nieznajomymi w różnych sytuacjach
» zapoznanie z sygnałami alarmującymi o niebezpieczeństwie
» zapobieganie oparzeniom, zatruciom
» umiejętność udzielania pierwszej elementarnej pomocy
» zapoznanie z zasadami bezpiecznego kontaktowania się ze zwierzętami
2.Cel ogólny
Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, które pozwolą na radzenie sobie w trudnych sytuacjach.
Cele szczegółowe
» doskonalenie umiejętności rozpoznawania, nazywania i wyrażania emocji i uczuć
» uczenie rozumienia i akceptowania własnych i cudzych uczuć
» wyrabianie umiejętności rozróżniania zachowań akceptowanych i nie - akceptowanych, dobrych i złych, pozytywnych i negatywnych
» kształtowanie poczucia własnej tożsamości, wartości oraz pozytywnej samooceny
» rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów, budowania właściwych relacji z innymi ludźmi
» kształtowanie nawyków dobrego zachowania
» nabywanie umiejętności opierania się naciskom otoczenia
» uświadomienie skutków ślepego naśladowania innych
» uczenie postaw asertywnych i rozwiązywania konfliktów
» wdrażanie do wyrażania własnych sądów, opinii
» kształtowanie umiejętności argumentowania własnego zdania
» kształtowanie odpowiedzialności za własne decyzje
» kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem
» uczenie szacunku dla własnego ciała i dbania o swoje zdrowie
3.Cel ogólny
Wprowadzenie w świat wartości i norm, na których uczeń może się oprzeć w swoich wyborach.
Cele szczegółowe
» uczenie otwartości w dzieleniu się swoimi myślami i odczuciami
» zachęcanie do lepszego rozumienia i szanowania odmiennych poglądów i sposobu życia
» wpajanie podstawowych zasad moralnych i etycznych
» zapoznanie z normami, regułami kulturalnego współżycia i zasadami obowiązującymi w szkole
» wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie
» pomoc dzieciom w zrozumieniu reguł i norm niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w kontaktach z innymi ludzmi
» zapoznanie z zasadami korzystania z mediów
» poznanie wpływu reklamy na psychikę dzieci
» uwrażliwienie na wartości wychowawcze utworów literackich
» kształtowanie umiejętności dostrzegania podobieństw i różnic między ludzmi
» kształtowanie postawy tolerancji i akceptowania odmienności innych osób
» zapobieganie konfliktom w zespole klasowym
» uświadomienie , co to znaczy mieć kolegę , przyjaciela i być kolegą, przyjacielem
» poznanie cech dobrego kolegi i przyjaciela
» ukazanie negatywnych skutków zachowań agresywnych
» kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów z wyeliminowaniem zachowań opartych na agresji i przemocy
» wdrażanie do samodzielnego, twórczego działania i myślenia
» ukazanie roli rodziny w życiu dziecka
» wzmocnienie poczucia więzi z rodziną
» uświadomienie i pokazanie perspektyw zdrowego stylu życia, bez uzależnień.
4. Cel ogólny:
Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez proponowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego.
Cele szczegółowe
» wzbudzanie potrzeby aktywnego, zdrowego stylu życia
» stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania zainteresowań i uzdolnień
» kształtowanie umiejętności kulturalnego spędzania czasu wolnego
» ukazanie roli ruchu i czynnego wypoczynku na zachowanie zdrowia
» wskazanie alternatywnych, zdrowych sposobów spędzania czasu wolnego
» zachęcanie do wzajemnej pomocy w nauce
» udzielanie pomocy uczniom z różnego rodzaju trudnościami
III.METODY I TECHNIKI PRACY.
W realizacji programu można wykorzystywać różne metody pracy, głównie aktywizujące, aby umożliwić uczniom aktywne doświadczenie i przeżywanie tego, co jest tematem zajęć. Wprowadzać można różne techniki, dostosowując je do wieku uczniów, ich zainteresowania tematem oraz poziomu aktywności dzieci.
Najważniejsze metody i techniki, które można dobrać do danego tematu:
» rysunek -forma swobodnej ekspresji, umożliwiająca uczniom uzewnętrznienie swoich przeżyć, doświadczeń, emocji
» psychodrama-odgrywanie scenek na wybrane tematy
» dyskusja, rozmowa-wymiana poglądów, wspólna praca nad problemem
» metody aktywne : "burza mózgów", mapa pojęć
» praca w małych grupach
» odgrywanie scenek
» rozmowa kierowana
» krótkie opowiadania
» piosenki
» gry i zabawy jako urozmaicenie zajęć
» uzupełnianie zdań
» pogadanka
» wywiady, spotkania
» miniwykład
» konkursy
» metoda plakatu
» wycieczki i spacery
» gry i zabawy sportowe
» metody audiowizualne
KLASY IV - VI
IV.REALIZACJA DZIAŁAŃ SZKOLNEJ PROFILAKTYKI
A. PLAN PROFILAKTYKI
Dostarczenie informacji na temat skutków
zachowań ryzykownych
pokazanie czym jest agresja, jak ją rozpoznawać i jakie niesie zagrożenia
poszerzanie wiedzy na temat uzależnień
pokazanie zagrożeń i konsekwencji zażywania narkotyków, picia alkoholu, palenia papierosów
dostarczenie informacji na temat psychofizycznych zmian okresu dojrzewania
zajęcia warsztatowe na godz. wych., pogadanki na temat agresji
pogadanki na temat szkodliwości nałogów
apele szkolne, akcje profilaktyczne
plakaty
pogadanki na temat psychofizycznych przemian okresu dojrzewania, lekcje przyrody, wych. do życia w rodzinie
wychowawcy klas
wychowawcy, higienistka, naucz. przyrody
wychowawcy
opiekun S.U.
naucz. plastyki
higienistka, naucz. przyrody i wych. do życia w rodzinie
cały rok
wg planu wych. klas
wg potrzeb
cały rok
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych
i społecznych
doskonalenie umiejętności
rozpoznawania i wyrażania własnych uczuć oraz akceptowania uczuć innych
kształtowanie poczucia własnej wartości
rozwijanie umiejętności nawiązywania i utrzymywania kontaktów z ludźmi
nabywanie umiejętności nie ulegania naciskom innych
i rozwiązywania problemów
uczenie postaw asertywnych
ćwiczenia praktyczne na zajęciach zintegrowanych
w kl. I-III oraz godz. wych. w kl. IV - VI
godz. wychowawcze
zajęcia w świetlicy szkolnej i środowiskowej
zajęcia z zakresu wychowania do życia w rodzinie
godz. wychowawcze
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wychowawcy świetlicy
naucz. wych. do życia w rodzinie
wychowawcy
cały rok
cały rok
cały rok
zgodnie z planem
wych.
Cel ogólny Zadania Forma realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych
i społecznych
wdrażanie do wyrażania swoich poglądów i podejmowania decyzji
kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem
uczenie szacunku dla własnego ciała i dbania o własne zdrowie
lekcje j. polskiego
godz. wychowawcze
pogadanki higienistki szkolnej,
lekcje przyrody, wych. do życia w rodzinie
naucz. j. polskiego
wychowawcy klas
higienistka, naucz. przyrody i wych. do życia w rodzinie
cały rok
wg planu wych.
cały rok
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Wprowadzanie w świat wartości i norm
uczenie otwartości w dzieleniu się myślami i uczuciami
zachęcanie do lepszego rozumienia ludzi i szanowania odmiennych poglądów i sposobu życia
wpajanie zasad moralnych,
zapoznanie z normami i regułami kulturalnego współżycia oraz zasadami obowiązującymi w szkole
wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za siebie
pokazanie perspektyw zdrowego stylu życia
dostarczanie pozytywnych wzorców w codziennych kontaktach z uczniami
formy warsztatowe i pogadanki na zajęciach zintegrowanych w kl. I- III oraz godz. wych. w kl.IV-VI
rozmowy indywidualne z uczniami, lekcje religii
lektura literatury dostarczającej pozytywne wzorce zachowań
lekcje przyrody, wych. fizycznego
wszyscy nauczyciele
wychowawcy
wychowawcy, dyrektor, katecheta
nauczyciel j. polskiego
naucz. przyrody
naucz. wych. fizycznego
cały rok
cały rok
cały rok
cały rok
cały rok
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez proponowanie alternatywnych form
spędzania czasu wolnego
stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania zainteresowań i uzdolnień
budzenie potrzeby aktywnego , zdrowego stylu życia
zajęcia w świetlicy szkolnej i środowiskowej
konkursy szkolne i pozaszkolne, plastyczne, przedmiotowe itp.
spotkania z ciekawymi ludźmi
koła zainteresowań
gazetka szkolna
szkolne inscenizacje
pozalekcyjne zajęcia sportowe
(SKS)
udział w międzyszkolnych rozgrywkach sportowych
szkolne zawody sportowe
rajdy, wycieczki klasowe
wychowawcy świetlicy
wszyscy nauczyciele
chętni nauczyciele
nauczyciele prowadzący
opiekun S.U.
naucz. j. polskiego
chętni nauczyciele
naucz. wych. fiz.
wychowawcy
cały rok
wg terminów konkursów
wg potrzeb
wg planu
raz na 2 m-ce
wg potrzeb
cały rok
wg terminarza zawodów
zgodnie z planem
wych.
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez proponowanie alternatywnych form
spędzania czasu wolnego
kształtowanie umiejętności kulturalnego spędzania wolnego czasu
udzielanie pomocy uczniom z różnego rodzaju potrzebami i trudnościami
udział w szkolnych i gminnych imprezach kulturalno- rozrywkowych
wycieczki szkolne
wyjazdy do kina, teatru, muzeum
organizacja dyskotek i występów artystycznych w szkole
kierowanie uczniów do poradni psychologiczno-pedagogicznej
organizowanie pomocy koleżeńskiej
zajęcia świetlicowe
zajęcia wyrównawcze
dożywianie uczniów z rodzin w trudnej sytuacji materialnej
wychowawcy
wychowawcy
dyrektor
wychowawcy
dyrektor szkoły
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy świetlicy
nauczyciele przedmiotów
dyrektor szkoły
cały rok
w miarę potrzeb
w miarę potrzeb
i możliwości
cały rok
w miarę potrzeb
cały rok
cały rok
B.ZASADY POSTĘPOWANIA WOBEC UCZNIÓW SZCZEGÓLNIE ZAGROŻONYCH.
Reagowanie w sytuacjach wskazujących podejmowanie zachowań ryzykownych obejmuje odwołanie się do pomocy głównie ze strony wychowawcy.
Jeżeli na podstawie obserwacji i zebranych informacji o uczniu okaże się, że jest on szczególnie zagrożony, trzeba podjąć działania specyficzne dla danego rodzaju zaburzenia. Muszą wziąć w tym udział rodzice. Do wychowawcy należy nawiązanie kontaktu z rodzicami, wskazanie odpowiedniego specjalisty, a nawet pomoc w nawiązaniu kontaktu z nim, motywowanie do podjęcia leczenia czy też terapii.
C. NAUCZYCIELE I RODZICE WOBEC ZADAŃ PROFILAKTYKI.
Zadaniem nauczycieli jest poszerzanie wiedzy z zakresu profilaktyki, zapoznanie się z aktualnymi rozporządzeniami ministra, wybranymi aktami prawnymi dotyczącymi tej problematyki poprzez:
» rozpoznawanie istniejących problemów i potrzeb środowiska za pomocą różnorodnych metod (ankiet, wywiadów, rozmów itp.)
» poznanie zainteresowań uczniów, ich potrzeb, uzdolnień
» stwarzanie atmosfery bezpieczeństwa, wzajemnej akceptacji i życzliwości
» wspieranie działań uczniów
» wymiana doświadczeń w dyskusjach
» konferencje szkoleniowe z udziałem osób wspierających pracę szkoły np. pedagoga, psychologa, logopedy
» samokształcenie-uczestnictwo w różnego rodzaju formach doskonalenia zawodowego związanego z tematyką profilaktyki, studiowanie odpowiedniej literatury
Na spotkaniach wychowawców z rodzicami poruszane będą w formie prelekcji, dyskusji lub zajęć warsztatowych zagadnienia:
1.Wnoszące wiedzę z zakresu pedagogiki, psychologii i prawa:
» Rozporządzenia ministra, wybrane akty prawne np. z zakresu praw dziecka, bezpieczeństwa, prawa karnego i opiekuńczego
» Podstawowe prawidłowości rozwojowe dzieci w określonym, interesującym rodziców wieku
» Przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów i sposoby radzenia sobie z nimi
» Przyczyny występujących zaburzeń w zachowaniu (agresja, uzależnienia itp.)
» Deficyty rozwojowe i sposoby radzenia sobie z nimi(dysleksja, dysgrafia, zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej itp.)
» Patologie społeczne (narkomania, alkoholizm, sekty)
» Rozwój seksualny człowieka (jak rozmawiać z własnym dzieckiem)
2.Kształcące umiejętności wspierania rozwoju dziecka:
» Rozeznanie w potrzebach własnych dzieci
» Poznanie sposobów zaspokajania potrzeb
» Kierowanie procesem uczenia się
» Organizacja czasu dziecka
» Umiejętność porozumiewania się z dzieckiem i osobami dorosłymi
» Wspólne planowanie i spędzanie czasu w domu i szkole
» Radzenie sobie z konfliktami i negatywnymi reakcjami dziecka
W ramach programu profilaktycznego odbywać się będą warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli i dla rodziców prowadzone przez pedagoga lub psychologa z poradni psychologiczno-pedagogicznej
KSZTAŁCENIE ZINTEGROWANE
Klasy I - III
Cel ogólny Zadania Formy
realizacji Osoby
odpowiedzialne Termin
Realizacji
Dostarczanie
informacji
na temat zdrowego stylu życia oraz
skutków
zachowań
ryzykownych
-W zdrowym
ciele zdrowy duch – zdrowo się odżywiamy.
-Poznajemy zasady racjonalnego odżywiania się.
-Jaki wpływ na nasze zdrowie mają produkty pokarmowe- białka, tłuszcze, witaminy, cukry?
-Jakie produkty mają znaczenie dla naszego
organizmu ? – wykonanie piramidy zdrowia.
-Urządzamy przyjęcie – układamy jadłospis, przygotowujemy stół i kulturalnie spożywamy posiłki
-Zdrowa żywność – zdrowy człowiek – reklama składników pokarmowych.
- Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki. Propa- gujemy wartości witamin
pogadanka,
rozmowa,
plakaty
obserwacja,
pokaz
rozmowa
rozmowa, pogadanka, mapa pojęć
plakat, rozmowa
metoda praktyczno – czynnościowa, zajęcia artystyczno – techniczne
przygotowanie haseł reklamowych prezentacja
przygotowanie książeczek , zagadki, rymowanki, rebusy, krzyżówki, rysunki
wychowawcy klas , higienistka szkolna
wychowawcy klas ,higienistka
wychowawcy,
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
Cel ogólny Zadania Formy
realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Dostarczanie informacji na temat zdrowego stylu życia oraz skutków zachowań ryzykownych
- Produkty jadalne, niejadalne i szkodliwe.
- Dbamy o higienę osobistą
- Dbamy o zdrowie- choroby brudnych rąk.
- Wypowiadamy wojnę próchnicy.
- Aby zdrowe ząbki mieć trzeba tylko chcieć.
- Dbamy o czystość naszego otoczenia.
- Zdrowie to skarb – rymowanki i wiersze o zdrowiu.
- Bezpieczna droga do szkoły.
- Bezpiecznie poruszamy się po drogach.
- Drogowy znak wie co i jak.
- Co każdy rowerzysta wiedzieć powinien ?
- Bezpiecznie bawimy się podczas przerw.
- Droga ewakuacyjna w mojej szkole.
- Praca Policji, Służby Zdrowia i Straży.
- Udzielanie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.
- Uwaga – lekarstwa.
- Ja przeciw używkom.
- Dym papierosowy - nam szkodzi.
- Alkohol szkodzi zdrowiu.
- Zdrowy rozsądek, zdrowe życie.
- Mój stosunek do używek.
- Nie pozwól oszukać się obcemu.
- Nie wpuszczam obcych do domu.
- Jestem bezpieczny w szkole.
Przygotowanie katalogu produktów bezpiecznych i niebezpiecznych.
Zorganizowanie kącika czystości
- pogadanka, miniwykład,
pogadanka, film, praktyczne działanie
wykonanie książeczki, gazetki tematycznej
pogadanka, pokaz środków czystości i ich przeznaczenia, urządzenie kącika czystości
konkurs literacki
pogadanka
inscenizacja
spotkanie z policjantem,
wycieczka na skrzyżowanie,
konkurs plastyczny
makieta ruchu drogowego
Pogadanka, minitest „ Co każdy rowerzysta
wiedzieć powinien ?
pogadanka, wypracowanie regulaminu
dotyczącego bezpiecznej zabawy podczas przerw
pogadanka ze strażakiem, ćwiczenia ewakuacyjne.
zajęcia edukacyjne, wykonanie notesu z numerami telefonów.
Pogadanka, pokaz, zajęcia praktyczne
„burza mózgów”- sposoby leczenia chorych, co to jest lekarstwo, pogadanka, dyskusja
pogadanka, plakat
pogadanka, wykonanie plakatu, gazetka tematyczna, udział w apelu.
- rozmowa kierowana, miniwykład,
konkurs plastyczny
ankieta ewaluacyjna
bajka „Czerwony Kapturek”, rozmowa kierowana, film
bajka „Kogucik Złoty Grzeby –czek”, rozmowa odgrywanie scenek, praca w grupach
ankieta ewluacyjna
wychowawcy klas
wychowawcy klas
wychowawcy
higienistka wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy nauczyciele
nauczyciele
nauczyciele, policjant
nauczyciele
nauczyciele, policjant
wychowawcy nauczyciele
strażak, nauczyciele
wychowawcy
higienistka, wychowawcy
wychowawcy, higienistka
wychowawcy
higienistka, wychowawcy
higienistka, wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
cały rok
wrzesień
wg planu nauczania
maj
wrzesień, październik
październik
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu wychowawcy klasy
wg planu wych. klasy
marzec
czerwiec
wg planu nauczania
wg planu nauczania
maj
Cel ogólny zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych
- Rozpoznajemy uczucia i emocje.
- Wyrażamy uczucia i emocje w zachowaniu.
- Czego się boję
i jak sobie z tym radzić?
- Głuchy telefon – komunikowanie się z innymi.
- Komunikowanie się w grupie.
- Akceptujemy tego, kto jest inny.
- Jestem sobą, mam własne zdanie.
- Jesteśmy asertywni.
- Inny to nie znaczy gorszy ode mnie.
- Co to znaczy, że jesteśmy klasą ?
pogadanka, drama, technika zdań niedokończonych.
pantomima, pogadanka
metody aktywne
praca w zespole, zabawa „Kalambury”, pogadanka,
zabawy integracyjne, pogadanka, dyskusja
praca plastyczna, praca w grupach, rozmowa kierowana, pogadanka
praca w grupach, „ burza mózgów”, dyskusja, pogadanka, odgrywanie scenek
pogadanka, ćwiczenia asertywnego zachowania, odgrywanie scenek, psycho-drama.
rozmowa kierowana, baśń „ Brzydkie kaczątko”, „burza mózgów’ , dyskusja.
krąg uczuć, plakat, rozmowa kierowana,
nauczyciele
nauczyciele
nauczyciele
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
cały rok
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wrzesień
Cel ogólny zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Wprowadzenie w świat wartości i norm
- Po co są wartości i normy ?
- Poznajemy prawa i obowiązki ucznia i dziecka.
- Moje miejsce w klasie.
- Jakie wartości niosą gry komputerowe i telewizja, a jakie czytanie książek ?
- W zdrowym ciele, zdrowy duch.
- Wartości wychowawcze utworów literackich.
- Ocena postępowania bohaterów utworów literackich.
- Jesteśmy tolerancyjni wobec innych.
- Przeciwdziałamy przemocy.
- Miłość, koleżeństwo, przyjaźń zamiast agresji.
- Nawiązujemy przyjażnie.
- Uczymy się samodzielności.
- Moi rodzice i ja
- smutki i radości.
pogadanka, dyskusja,
miniwykład, debata
plakat
pogadanka, „burza mózgów’, opraco –wanie regulaminu oglądania telewizji, spotkanie z rodzicami.
plakat
lekcja głośnego czytania, dyskusja nad problemami moralnymi utworów literackich.
zajęcia edukacyjne, elementy dramy, metody twórczego rozwiązywania problemów.
rozmowa, film, scenki rodzajowe
rozmowa, film, scenki rodzajowe
plakat, scenki rodzajowe
drama, metoda niedokończonych zdań
scenki rodzajowe, zabawy tematyczne
scenki, prezentacja zdjęć, pogadanka, uzupełnianie zdań
wychowawcy
wychowawcy
wychowawcy
nauczyciele, rodzice, bibliotekarka
wychowawcy
nauczyciele
nauczyciele
nauczyciele, opiekun świetlicy
nauczyciele, opiekun świetlicy
nauczyciele, opiekun świetlicy
nauczyciele
nauczyciele
rodzice, wychowawcy
wg planu nauczania
wrzesień, październik
listopad
wg planu nauczania
wg planu nauczania
cały rok
cały rok
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji
Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez proponowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego
- Chcę być aktywny i sprawny fizycznie.
- Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna.
- Sport to zdrowie.
- Zabawy na świeżym powietrzu.
- Wpływ aktywności na zdrowie psychiczne.
- Moje i twoje hobby i pasje.
- Jak planować czas na naukę i zabawę ?
- Czas wolny na co dzień i od święta.
- Przygotowujemy wypoczynek na łonie natury.
- Pomoc koleżeńska
- Pomoc uczniom z różnego rodzaju potrzebami i trudnościami.
zajęcia ruchowe
udział w zajęciach
plakat
pokonywanie toru przeszkód, zajęcia ruchowe na boisku.
pogadanka, udział w rozgrywkach sportowych
prezentacje kolekcji uczniów, rozmowa
pogadanka,
ćwiczenia praktyczne, udział w konkursach
pogadanka, szkolne wycieczki , wyjazdy do kina, muzeum, organizacja występów artystycznych w szkole
zaplanowanie klasowego pikniku, rajdu pieszego lub rowerowego
zajęcia edukacyjne, odwiedziny
w domu chorych uczniów
kierowanie do poradni psycho –logiczno – pedago- gicznej , zajęcia świetlicowe, zajęcia wyrównawcze
nauczyciele
nauczyciel gimnastyki
wychowawcy
nauczyciele
nauczyciele
nauczyciele
nauczyciele, opiekun świetlicy
wychowawcy, chętni nauczyciele
uczniowie, wychowawcy
uczniowie , wychowawcy
nauczyciele, opiekun świetlicy
cały rok
cały rok
maj
cały rok
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu nauczania
wg planu wychowawcy klasy
cały rok,
wg potrzeb
cały rok ,
wg potrzeb
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
CEL GŁÓWNY : Dostarczanie informacji na temat zdrowego stylu życia i skutków zachowań ryzykownych
- dba o higienę osobistą;
- umie korzystać z urządzeń sanitarnych;
- utrzymuje porządek w najbliższym otoczeniu;
- higienicznie spożywa posiłki, myje ręce przed jedzeniem;
- rozumie konieczność prawidłowego odżywiania się;
- potrafi przygotować urozmaicony posiłek, podać go i spożyć estetycznie;
- wie jakie znaczenie dla zdrowia mają witaminy i jakie składniki pożywienia je zawierają;
- zna zasady poruszania się po drogach;
- zna i stosuje 5 zasad przechodzenia przez jezdnię;
- zna najważniejsze znaki drogowe;
- zachowuje ostrożność na drodze w różnych warunkach atmosferycznych;
- wie, że nie wolno bawić się w pobliżu jezdni;
- bezpiecznie i kulturalnie zachowuje się w środkach komunikacji;
- właściwie zachowuje się w sytuacjach zagrożenia takich jak pożar, nieznajomy za drzwiami;
- potrafi udzielić elementarnej pomocy w przypadku skaleczenia, poparzenia, zatrucia
- zna zasady bezpiecznego posługiwania się sprzętem gospodarstwa domowego;
- pamięta numery : 997, 998, 999;
- potrafi wezwać pomoc przez telefon w wypadku zagrożenia życia;
- rozpoznaje sygnały alarmowe;
- zna drogę ewakuacyjną w szkole;
- zachowuje ostrożność wobec zwierząt;
- sam nie zażywa żadnych lekarstw;
- zna wpływ dymu tytoniowego i alkoholu na organizm;
- bezpiecznie korzysta z obiektów sportowych;
- prawidłowo zachowuje się w czasie przerw na korytarzu i na boisku;
- dba o bezpieczeństwo w czasie ćwiczeń, zabaw i gier sportowych;
- zna zasady bezpiecznej zabawy na śniegu i lodzie;
- wie jak należy zachować się by zdrowo i bezpiecznie spędzić wakacje;
- zna zachowania agresywne, rozpoznaje je, wie jakie niosą zagrożenia
CEL OGÓLNY : Uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, które pozwolą na radzenie sobie psychologicznych trudnych sytuacjach
- rozumie własne emocje i uczucia , potrafi je nazwać;
- potrafi wyrazić i uzasadnić własne zdanie;
- nawiązuje kontakty z rówieśnikami;
- włącza się do zadań na rzecz grupy;
- potrafi przełamać onieśmielenie;
- umiejętnie współpracuje w grupie;
- pomaga koledze i koleżance gdy tego potrzebuje;
- wie, że każdy człowiek jest inny;
- zna swoje mocne strony;
- zna różne sposoby odmawiania;
- wie, że w niektórych sytuacjach warto umieć odmawiać;
- wie w jakiej sytuacji przedstawić się, podziękować, przeprosić;
- wyraża w sposób asertywny własne opinie i oceny;
- potrafi wyrażać emocje w formach społecznie akceptowanych;
- potrafi okazywać uczucie sympatii, miłości w kontaktach z innymi;
- rozróżnia dobre i złe naśladownictwo;
- nabywa umiejętność rozwiązywania konfliktów;
- uczestniczy we wspólnym rozwiązywaniu problemów;
- rozumie zasady zdrowej rywalizacji;
- potrafi wczuć się w stany emocjonalne innych;
- dostrzega podobieństwa i różnice między ludżmi;
- akceptuje odmienność innych osób;
CEL OGÓLNY : Wprowadzenie w świat wartości i norm, na których wychowanek może się oprzeć w swoich wyborach
- rozumie wartości i normy obowiązujące w klasie i szkole;
- zna prawa i obowiązki dziecka i ucznia;
- wypełnia swoje obowiązki;
- prawidłowo zachowuje się w stosunku do nauczycieli i kolegów;
- rozumie, zna i stosuje normy dobrego zachowania;
- zna konsekwencje nieodpowiedniego zachowania;
- stosuje zwroty grzecznościowe;
- potrafi słuchać i szanuj opinie innych;
- zna zagrożenia dla zdrowia wynikające z nadmiernego korzystania z mediów;
- umie odróżnić świat realny od kreowanego;
- zna zasady korzystania z telewizji;
- prawidłowo wybiera treść audycji i filmów telewizyjnych odpowiednich do swojego wieku i zainteresowań;
- wie , jakie zastosowanie ma komputer,
- docenia znaczenie Internetu;
- zna zasady korzystania z komputera;
- docenia rolę książki w życiu człowieka;
- dokonuje oceny postępowania bohaterów;
- jest tolerancyjny wobec zachowania kolegów;
- lubi bawić się z rówieśnikami, wspólnie przeżywać radości i smutki;
- chce być lubiany;
- chętnie pomaga młodszym kolegom;
- dostrzega podobieństwa i różnice między ludżmi;
- jest tolerancyjny wobec wyglądu, zachowań i tradycji innych ludzi;
- nawiązuje więzi koleżeńskie z niepełnosprawnymi;
- docenia znaczenie koleżeństwa;
- wymienia cechy dobrego kolegi i przyjaciela;
- szanuje własność swoją i kolegów;
- rozumie przyczyny negatywnych zachowań i postaw ludzi ( kłamstwo, kradzieże, agresja );
- nabywa umiejętność rozwiązywania konfliktów bez przemocy i agresji;
- przyjmuje różne role w grupie i czuje się za nie odpowiedzialny;
- szanuje autonomię i indywidualność innych podczas zabaw;
- jest otwarty na potrzeby innych ludzi: niepełnosprawnych, chorych, starszych, poszkodowanych;
- wykazuje samodzielność w działaniu, rozwiązywaniu konfliktów;
- definiuje pojęcie „ rodzina” ;
- wie, że dom i rodzina to przede wszystkim uczucia łączące ludzi tam mieszkających;
- rozumie znaczenie relacji pomiędzy członkami rodziny dla własnego rozwoju;
- docenia starania rodziców zapewniające potrzeby bytowe i dające poczucie bezpieczeństwa;
CEL OGÓLNY: Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych poprzez proponowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego.
- zna i wybiera aktywne i bezpieczne formy wypoczynku;
- zna różne gry i zabawy ruchowe;
- uczestniczy w zabawach ruchowych, w turniejach klasowych i między – klasowych;
- potrafi właściwie zachowywać się podczas gier i zabaw, przestrzega reguł;
- zna miejsca czynnego wypoczynku w najbliższym otoczeniu;
- potrafi odpowiednio zorganizować odrabianie lekcji i wypoczynek;
- planuje swój dzień;
- uzasadnia korzyści wynikające ze spędzania wolnego czasu na powietrzu, w ruchu, a nie przed telewizorem i komputerem;
- uczestniczy w spacerach, wycieczkach, rajdach;
-wie, że aktywność fizyczna jest niezbędnym elementem życia wszystkich istot żywych;
- zna różne zabawy podnoszące sprawność fizyczną;
- wie, że niemożliwe jest życie bez jakiegokolwiek ruchu;
- wie, że aktywność fizyczna wpływa na radosne usposobienie człowieka;
- umie podtrzymywać dobre samopoczucie poprzez różne formy ruchu;
- zna prawidłową postawę ciała i jej znaczenie dla zdrowia człowieka;
- zna niektóre wady postawy;
- wie, jak zapobiegać wadom postawy;
- zna różne ćwiczenia zapobiegające wadom postawy;
- rozwija własne zainteresowania;
- chętnie udziela pomocy chorym lub mającym kłopoty w nauce koleżankom;
- aktywnie włącza się w życie klasy, grupy, szkoły;
- wie do kogo zwrócić się w kłopotach, trudnościach;
EWALUACJA
Aby przekonać się czy realizacja programu profilaktyki ma pożądany wpływ na uczniów, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji. W związku z tym zaplanowane zostały działania zmierzające do określenia w jakim stopniu zamierzone cele edukacyjne są zrealizowane, czy zaproponowane metody pracy skutecznie podnoszą aktywność uczniów. Badania ewaluacyjne dotyczyć także będą nauczycieli i rodziców.
Efekty pracy z programem będą oceniane na bieżąco poprzez :
» obserwację bezpośrednią i pośrednią
» prace plastyczne – wystawy
» konkursy, zagadki – regulaminy konkursów
» ankiety skierowane do nauczycieli i uczniów
Na koniec roku szkolnego wychowawca sporządza raport, w którym ocenia realizację zadań i zdobyte przez uczniów umiejętności. Na tej podstawie może w kolejnym roku wprowadzić modyfikacje.
VI. LITERATURA
» Biblioteczka reformy MEN-"O pomocy psychologiczno-pedagogicznej"
» Gordon T." Wychowanie bez porażek w szkole "Warszawa1997
» Kosińska E." Rodzice a szkoła. Krótki poradnik psychologiczny"
» Simm M. Węgrzyn- Jonek E. "Budowanie szkolnego programu profilaktyki" Kraków 2002
» Wiewiórka-Pyka E., Bąk J. „Bajkowe spotkania. Program zajęć wychowawczo-profilaktycznych dla uczniów szkoły podstawowej” Kraków 2003
» Zajączkowski K. „Profilaktyka w szkole. Scenariusze zajęć edukacyjnych dla klas I – III szkoły podstawowej” Kraków 2004
